Chụp X-Quang

Tia X hay X-quang là một dạng của sóng điện từ, có bức xạ năng lượng cao. Tia X có khả năng xuyên qua nhiều vật chất nên thường được dùng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực y tế, đặc biệt là chẩn đoán hình ảnh. Đây là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, giúp bác sĩ quan sát sâu bên trong cơ thể để chẩn đoán bệnh mà không cần phẫu thuật.

Dựa vào hình chụp X-quang, bác sĩ sẽ biết được hình thái và cấu trúc cơ thể, giúp phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác các bệnh lý, đưa ra phác đồ điều trị kịp thời, hạn chế các thủ thuật điều trị không cần thiết.

Những trường hợp được chỉ định chụp X-quang gồm:

• Quan sát vùng bị đau;
• Theo dõi tiến triển của bệnh (loãng xương, thoái hóa khớp…);
• Theo dõi kết quả điều trị;
• Khảo sát một số bệnh lý như: viêm khớp, u vú, tắc mạch, bệnh phổi, ung thư xương, gãy xương, tim mạch, nhiễm trùng, bệnh về răng,…

Tuy không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng tia X lại rất độc hại. Vì vậy, người bệnh nên chọn cơ sở y tế có đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp, bác sĩ lành nghề và trang thiết bị hiện đại.

Chụp X-quang là gì?

Chụp X-quang là một kiểm tra phổ biến trong y học, dùng tia X phát ra từ máy X-quang xuyên qua các mô và các thành phần dịch trong cơ thể, để xây dựng và tái tạo lại hình ảnh cấu trúc bộ phận bên trong cơ thể, hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán bệnh của bác sĩ.

• Các mô đặc, cứng như xương: khi chụp sẽ cản trở tia X nên sẽ cho ra hình ảnh trắng;
• Các mô cơ, tạng, mô mềm: có ít tia X xuyên qua nên hình ảnh chụp được thường màu xám;
• Các mô chứa không khí, nước: tia X xuyên qua nhiều nên thường sẽ có màu đen.

Một số kỹ thuật chụp X-quang phổ biến:

X-quang là một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại, có thể thực hiện các kỹ thuật như:

• Chụp X-quang sọ trong chấn thương sọ não, trong khảo sát hố yên;
• Chụp Xquang hốc mắt thẳng nghiêng;
• Chụp X-quang tư thế Blondeau Hirtz để đánh giá các xoang;
• Chụp X-quang các khớp thái dương hàm há – mở;
• Chụp Xquang khớp thái dương hàm;
• Chụp Xquang mỏm trâm;
• Chụp X-quang xương chũm trong đánh giá các viêm tai giữa;
• Chụp Xquang cột sống thắt lưng thẳng nghiêng;
• Chụp Xquang cột sống thắt lưng chếch hai bên;
• Chụp X-quang các tư thế chụp khảo sát lồng ngực bao gồm tim, phổi, khung sườn…;
• Chụp X-quang để cấp cứu tắc ruột, thủng tạng rỗng, viêm phúc mạc…;
• Chụp X-quang tử cung – buồng trứng;
• Chụp X-quang khảo sát hệ tiêu hóa như chụp dạ dày – ruột non, đại tràng;
• Chụp X-quang các đường rò;
• Chụp X-quang hệ mật – tụy ngược hoặc xuôi dòng…;
• Chụp X-quang toàn bộ khung xương hoặc từ cột sống đến chi trên, chi dưới…

Quy trình chụp X-quang

Chụp X-quang có thể được tiến hành ở khoa chẩn đoán hình ảnh của bệnh viện, phòng khám răng hoặc các phòng khám đa khoa. Quy trình chụp X-quang có thể gồm các bước sau:

Bước 1: Bệnh nhân chuẩn bị

Bệnh nhân có thể được yêu cầu thay quần áo để lộ vị trí chụp X-quang. Trước khi tiến hành chụp X-quang, người bệnh cần bỏ hết các đồ trang sức hoặc các vật dụng bằng kim loại trên người.

Lưu ý:

• Bệnh nhân sẽ được cho uống hoặc tiêm thuốc cản quang theo chỉ định của bác sĩ.
• Trong trường hợp cần chụp X-quang ruột, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân làm sạch ruột trước khi chụp

Bước 2: Tiến hành chụp

Người bệnh sẽ được hướng dẫn các tư thế như nằm, ngồi, đứng theo chỉ định, trong một số trường hợp người bệnh sẽ được yêu cầu nín thở để chụp, tất cả tùy thuộc vào vị trí bác sĩ cần khảo sát.

Bước 3: Nhận kết quả

Thời gian nhận kết quả tùy thuộc vào vị trí và bệnh lý cần khảo sát, có thể từ 10 – 30 phút.

Chụp X-quang được chỉ định cho nhiều dạng bệnh lý, có thể thực hiện ở nhiều đối tượng như trẻ em, người lớn, người già,… để giúp các bác sĩ kiểm tra, theo dõi, phát hiện và sàng lọc sớm những bất thường ở các bộ phận trong cơ thể. PHÒNG KHÁM ĐA KHOA MEDIC DĨ AN đầu tư hệ thống máy chụp X-quang thế hệ mới với cường độ thấp, thời gian chụp ngắn giúp hạn chế tối thiểu sự hấp thụ các tia phóng xạ ở người bệnh.