Bộ Xây Dựng Kiến Nghị Chính Sách Thuế Mới

Trước thực trạng giá nhà đất leo thang trong thời gian qua, Bộ Xây dựng đã đề xuất phương án đánh thuế đối với những người sở hữu nhiều bất động sản. Trong báo cáo gửi lên Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng nhấn mạnh rằng nhóm đầu cơ là một trong những nguyên nhân chính khiến thị trường nhà đất biến động mạnh, và đề xuất chính sách thuế nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của việc đầu cơ nhà đất, cũng như hạn chế tình trạng mua đi bán lại trong thời gian ngắn để trục lợi.

Theo đó, Bộ Xây dựng dự định nghiên cứu và đưa ra chính sách đánh thuế đối với những trường hợp sở hữu nhiều bất động sản, hoặc những mảnh đất bị bỏ hoang, không được sử dụng đúng mục đích. Bộ Tài chính cũng đã được yêu cầu cùng phối hợp nghiên cứu và đưa ra chính sách thuế cụ thể áp dụng cho những người sở hữu bất động sản thứ hai trở lên, nhằm ngăn chặn tình trạng tích trữ, đầu cơ bất động sản.

Tình trạng giá bất động sản tăng cao bất thường, đặc biệt từ đầu năm 2024 đến nay, đã tạo ra những biến động lớn trong nền kinh tế. Bộ Xây dựng đã nhiều lần nhấn mạnh rằng sự tăng giá quá mức này không chỉ ảnh hưởng đến các hộ gia đình và người dân có nhu cầu thực sự, mà còn gây ra sự bất ổn cho thị trường, làm chậm lại tốc độ phát triển bền vững của nền kinh tế. Đáng chú ý, một số phiên đấu giá đất ở các huyện vùng ven Hà Nội đã chứng kiến mức giá trúng thầu cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, tác động tiêu cực tới quá trình phát triển kinh tế - xã hội.

Tại Hà Nội, giá căn hộ chung cư ở một số khu vực như Tây Hồ, Hai Bà Trưng, Ba Đình, và Hoài Đức cũng đã tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước. Theo báo cáo quý II của Bộ Xây dựng, giá bán căn hộ chung cư đã tăng khoảng 5-6,5% so với đầu năm, trong khi giá bán tại một số dự án cũ, đã hoạt động nhiều năm, thậm chí tăng tới 28-33%. Đặc biệt, giá bán tại một số khu tái định cư cũng tăng đến 20% so với cùng kỳ năm ngoái, một hiện tượng gây nhiều quan ngại. Ngoài ra, một số dự án mới mở bán ở Hà Nội đã có mức giá lên tới 55 triệu đồng/m2.

Mặc dù giá căn hộ chung cư có dấu hiệu giảm tốc vào cuối quý II, thị trường vẫn đối mặt với sự giảm sút giao dịch. Theo báo cáo, lượng giao dịch căn hộ và nhà ở riêng lẻ đã giảm 30% so với đầu năm, một phần do giá nhà đất quá cao và tâm lý chờ đợi của người mua.

Báo cáo cũng chỉ rõ rằng sự leo thang của giá nhà đất không thể tách rời vai trò của một số nhóm đầu cơ và môi giới bất động sản. Nhiều phiên đấu giá đất đã bị những nhóm này thao túng nhằm trục lợi. Đặc biệt, các nhóm đầu cơ thường tham gia đấu giá và sau đó bán ngay với giá chênh lệch cao để kiếm lời nhanh chóng. Điều này tạo ra một chu kỳ đầu cơ khiến giá đất tại những khu vực xung quanh tăng vọt, ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường bất động sản và những người có nhu cầu mua nhà ở thực sự.

Không chỉ có nhóm đầu cơ, một số sàn giao dịch bất động sản và môi giới cũng đóng góp không nhỏ vào việc đẩy giá nhà đất. Các sàn giao dịch thường nhận hoa hồng từ chủ đầu tư, nhưng nhiều trường hợp, sàn giao dịch và môi giới lại tự ý tăng giá bán để hưởng lợi thêm. Bộ Xây dựng đưa ra ví dụ về một dự án thấp tầng tại Hưng Yên, nơi khách hàng ngoài việc trả giá bán gốc của chủ đầu tư, còn phải trả thêm một khoản chênh lệch không nhỏ cho môi giới. Khi thị trường hạ nhiệt, khoản chênh này cũng giảm, nhưng nó vẫn là một gánh nặng đối với người mua.

Ngoài ra, hoạt động đầu cơ không chỉ giới hạn ở các lô đất đấu giá, mà còn xảy ra trên thị trường nhà ở thứ cấp. Nhiều môi giới thường sử dụng chiến thuật đặt cọc để mua nhà hoặc đất từ người bán với giá thấp hơn thị trường, sau đó rao bán với mức giá cao hơn, thậm chí chênh lệch tới 10-15%. Điều này làm tăng giá nhà đất, khiến thị trường ngày càng khó tiếp cận đối với người mua có nhu cầu thực sự.

Cũng cần lưu ý rằng một số chủ đầu tư cũng đã góp phần đẩy giá nhà đất thông qua việc đặt ra mức giá bán cao bất hợp lý, vượt xa mức lợi nhuận trung bình. Ở những khu vực có ít dự án cạnh tranh, các chủ đầu tư này tận dụng cơ hội để nâng giá bán, làm tăng thêm áp lực giá cả cho toàn bộ thị trường.

Trong bối cảnh này, Bộ Xây dựng cho rằng việc đánh thuế vào bất động sản thứ hai hoặc bất động sản bỏ hoang là một giải pháp cần thiết để kiềm chế đầu cơ và hạ nhiệt thị trường. Tuy nhiên, các chính sách thuế này vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và chưa được chính thức thông qua. Cùng với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính cũng đã lên kế hoạch đưa dự thảo Luật Thuế bất động sản vào chương trình xây dựng luật, dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét vào tháng 10/2024. Đây có thể là bước đi quan trọng trong việc kiểm soát thị trường bất động sản và bảo vệ người mua có nhu cầu thực sự.