Thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) trong lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam, đặc biệt là TP.HCM và Hà Nội, đang trải qua một giai đoạn sôi động chưa từng thấy. Tác động từ thị trường đã thúc đẩy các doanh nghiệp bất động sản tái cấu trúc, trong khi nhu cầu về nguồn lực tài chính và tài sản giá trị cao đã mở ra nhiều cơ hội cho các thương vụ M&A lớn. Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong năm 2023, tổng giá trị các thương vụ M&A tại Việt Nam đạt khoảng 5 tỷ USD, trong đó bất động sản chiếm hơn 30% tổng giá trị, tương đương 1,5 tỷ USD, với hàng loạt thương vụ đình đám.

Lý giải cho sự bùng nổ của M&A trong lĩnh vực bất động sản, yếu tố quan trọng nhất có lẽ là sự dịch chuyển trong cơ cấu sở hữu và mô hình kinh doanh. Nhiều doanh nghiệp bất động sản, đặc biệt là các doanh nghiệp nội địa, đang đối mặt với khó khăn tài chính do chi phí vốn cao và quy định siết chặt tín dụng từ phía ngân hàng. Điều này buộc họ phải tìm kiếm đối tác chiến lược để cùng phát triển hoặc bán bớt tài sản để tái cấu trúc danh mục đầu tư. Đơn cử, vào đầu năm 2023, một số thương vụ lớn như NovaLand bán lại cổ phần trong dự án Aqua City cho đối tác nước ngoài đã thu hút sự chú ý lớn từ thị trường. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện dòng tiền mà còn mở ra cơ hội cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thị trường bất động sản Việt Nam.
Theo báo cáo của CBRE, trong nửa đầu năm 2024, các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Singapore, chiếm hơn 60% giá trị các thương vụ M&A bất động sản tại Việt Nam. Các quốc gia này có nguồn vốn dồi dào, cùng với nhu cầu mở rộng thị trường và tìm kiếm lợi suất cao hơn trong bối cảnh lãi suất tại quê nhà thấp. Một trong những thương vụ đáng chú ý là Keppel Land, một trong những tập đoàn bất động sản hàng đầu Singapore, đã hoàn tất việc mua lại 49% cổ phần tại một dự án khu đô thị lớn tại TP.HCM với giá trị lên tới 500 triệu USD. Thương vụ này không chỉ củng cố vị thế của Keppel Land tại thị trường Việt Nam mà còn là minh chứng rõ ràng cho xu hướng nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục đổ vốn mạnh vào phân khúc bất động sản cao cấp.
Bên cạnh những thương vụ lớn, thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam cũng đang chứng kiến sự gia tăng của các thương vụ nhỏ và vừa trong các phân khúc như nhà ở thương mại, khu công nghiệp và khách sạn. Trong khi phân khúc nhà ở thương mại và khu công nghiệp thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nhờ vào tiềm năng tăng trưởng dài hạn, phân khúc khách sạn lại đang là mục tiêu của nhiều doanh nghiệp muốn mở rộng danh mục đầu tư sau khi thị trường du lịch phục hồi. Theo Savills, thị trường khách sạn tại các thành phố du lịch lớn như Đà Nẵng, Nha Trang, và Phú Quốc đã bắt đầu chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trở lại, với công suất phòng đạt 70-80% vào giữa năm 2024. Điều này đã thúc đẩy nhiều thương vụ M&A trong lĩnh vực này, khi các nhà đầu tư muốn nắm bắt cơ hội từ sự phục hồi du lịch.
Mặc dù thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam đang có nhiều cơ hội, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng thị trường này không hoàn toàn "trải thảm đỏ" cho mọi thương vụ. Một số thách thức lớn cần phải lưu ý, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến pháp lý và quy trình phê duyệt dự án. Nhiều thương vụ đã bị đình trệ hoặc phải đàm phán lại do quy định pháp lý chưa đồng bộ, gây khó khăn cho việc hoàn tất các giao dịch. Tuy nhiên, theo dự báo của VinaCapital, các yếu tố thuận lợi như sự tăng trưởng kinh tế ổn định, sự mở rộng của tầng lớp trung lưu và nhu cầu nhà ở cao sẽ tiếp tục thúc đẩy thị trường M&A bất động sản trong những năm tới.
Nhìn chung, thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với sự tham gia của cả các doanh nghiệp nội địa và nhà đầu tư quốc tế. Các thương vụ không chỉ tập trung vào phân khúc bất động sản cao cấp mà còn trải rộng sang các lĩnh vực tiềm năng như khu công nghiệp, nhà ở thương mại và khách sạn. Với tốc độ tăng trưởng hiện tại, Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư bất động sản trong khu vực và toàn cầu.