TP HCM Đẩy Mạnh Chuyển Đổi Xanh Với Ngành Công Nghiệp Năng Lượng Tái Tạo

Ngày 20/9 vừa qua, tại Diễn đàn hỗ trợ pháp lý đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo, ông Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, đã trình bày kế hoạch xây dựng ngành công nghiệp năng lượng tái tạo của thành phố. Ý tưởng phát triển một lĩnh vực mới mẻ như năng lượng tái tạo tại đô thị lớn như TP HCM thoạt nghe có vẻ xa lạ, nhưng theo ông Hoan, đó lại là một cơ hội vô cùng triển vọng. Đây cũng là một trong những chiến lược quan trọng đã được đưa vào quy hoạch tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong những năm tới.

TP HCM đang bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh sâu rộng, với mục tiêu cải cách trên nhiều lĩnh vực như sản xuất, lao động, tài chính và đặc biệt là năng lượng. Theo ông Hoan, việc chuyển đổi năng lượng không chỉ đóng vai trò hỗ trợ mà còn là chìa khóa then chốt để bảo đảm thành công cho quá trình hiện đại hóa và phát triển nền công nghiệp cùng với kinh tế thành phố.

Bà Nguyễn Thị Kim Ngọc, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP HCM, cho biết vào năm ngoái, thành phố tiêu thụ khoảng 28,5 tỷ kWh điện, tương đương 15% tổng mức tiêu thụ điện của cả nước. Tuy TP HCM sở hữu mạng lưới sông ngòi phong phú, nhưng tiềm năng phát triển thủy điện rất hạn chế. Cùng với đó, nhiệt điện than gặp khó khăn do các yêu cầu khắt khe về bảo vệ môi trường. Trước bối cảnh này, năng lượng tái tạo được xem là giải pháp tối ưu và hợp lý cho sự phát triển bền vững của thành phố.

Trong số các dự án năng lượng tái tạo, đáng chú ý nhất là hai dự án điện gió ngoài khơi tại Cần Giờ mà TP HCM đang đề xuất triển khai. Một dự án có công suất 2.000 MW chia thành hai giai đoạn, và một dự án khác với công suất 6.000 MW. Hai nhà máy này không chỉ đóng góp nguồn điện vào lưới điện quốc gia mà còn hướng đến sản xuất hydrogen xanh – một nguồn năng lượng sạch đang được nhiều quốc gia phát triển trên thế giới quan tâm.

Ngoài ra, TP HCM cũng đang tích cực khai thác tiềm năng của điện mặt trời, với kế hoạch phát triển 166 MW điện mặt trời mái nhà tại các công sở theo Nghị quyết 98. Cùng với đó, thành phố đang trình lên Bộ Công Thương phương án phát triển các nguồn năng lượng sinh khối và điện rác với công suất dự kiến đạt 340 MW vào năm 2030. Năm nhà máy đốt rác phát điện cũng đang được lên kế hoạch và dự kiến triển khai trong thời gian tới.

Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở việc phát triển các dự án, các chuyên gia tại diễn đàn cũng đưa ra nhiều khuyến nghị quan trọng. TS. Lê Nết, Trọng tài viên của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), nhấn mạnh rằng mức phân bổ 166 MW điện mặt trời mái nhà cho TP HCM vẫn còn thấp, chưa đủ để đáp ứng nhu cầu năng lượng sạch đang gia tăng nhanh chóng tại đây. Ông cũng chỉ ra một số vấn đề phức tạp trong việc triển khai thực tế, bao gồm việc làm rõ quyền sở hữu mái nhà công sở, phân chia trách nhiệm giữa các bên tham gia dự án và cơ chế vận hành các công trình năng lượng tái tạo.

Ngoài các ý kiến trên, một số chuyên gia cũng đề xuất TP HCM nên nghiên cứu và áp dụng các mô hình đầu tư năng lượng tái tạo thành công từ các quốc gia khác, như mô hình SolarNova của Singapore hay Resco của Ấn Độ. Cả hai mô hình này đều cho thấy hiệu quả cao trong việc tối ưu hóa quản lý và thu hút đầu tư tư nhân vào các dự án năng lượng mặt trời.

Phó Chủ tịch Võ Văn Hoan cũng thẳng thắn thừa nhận rằng, mặc dù đã có những chính sách khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo từ cấp quốc gia như Quy hoạch điện VIII, hay từ các nghị quyết địa phương như Nghị quyết 98 và Nghị quyết 09 của Hội đồng Nhân dân TP HCM, việc hiện thực hóa các chính sách này vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Ông Hoan nhấn mạnh, cần có sự đồng bộ trong việc mua bán, truyền tải và vận hành giữa các cá nhân, tổ chức và nhà đầu tư để có thể thúc đẩy lĩnh vực năng lượng tái tạo phát triển mạnh mẽ hơn.

Cuối cùng, ông yêu câ·ngành tài chính vào cuộc, đề xuất các gói tín dụng ưu đãi để khuyến khích người dân và doanh nghiệp tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng. Đây được xem là một trong những bước đi quan trọng nhằm tạo đà cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp năng lượng tái tạo, góp phần vào công cuộc chuyển đổi xanh của TP HCM, từ đó đóng góp tích cực vào quá trình hiện đại hóa nền kinh tế và xã hội thành phố.